Jest to choroba, w której dochodzi do nadmiernego wzrostu ciśnienie wewnątrz gałki ocznej. Wyróżniamy postać ostrą, gdy kąt przesączania zamyka się gwałtownie oraz postać podostrą, w której kąt ten nie jest całkowicie zamknięty.
W
przypadkach ostrych, będących stanami nagłymi wymagającymi pilnej interwencji, dochodzi
do nagłego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, może ono sięgać wartości
przekraczających 60 mmHg (norma 10-21 mmHg). Objawami są: silne bóle oka i
głowy, charakterystyczne zaburzenia widzenia w postaci tęczowych kół wokół
punktów świetlnych, nudności, wymioty, zlewne poty oraz zwolnienie akcji serca.
W badaniu okulistycznym stwierdza się: znaczne obniżenie ostrości wzroku, przekrwienie
żylne gałki ocznej, obrzęk rogówki, spłycenie komory przedniej, rozszerzenie i
nieruchomość źrenicy, przekrwienie lub zatarcie rysunku tęczówki, oraz niekiedy plamy
Vogta - białawe plamki pod powierzchnią torebki soczewki. Z powodu
nieprzejrzystości ośrodków optycznych dno oka może być niewidoczne. Leczenie zachowawcze w ostrym napadzie jaskry ma na celu
farmakologiczne odblokowanie kąta przesączania.
Jeżeli takie leczenie jest mało skuteczne, należy bezzwłocznie wykonać
operację przeciwjaskrową. Brak podjęcia leczenia w ostrym epizodzie
jaskry może skutkować utratą wzroku.
W jaskrze podostrej nie stwierdzamy tak wysokich wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego. Objawy też są znacznie mniej wyrażone. Okresowo występuje obniżenie ostrości wzroku oraz zaburzenia widzenia w postaci tęczowych kół. Pozostałe badania okulistyczne mogą być prawidłowe. Jedynie w gonioskopii możemy stwierdzać wąski kąt przesączania. Z czasem w takim kącie przesączania tworzą się zrosty, ciśnienie wewnątrzgałkowej staje się przewlekle podwyższone, pojawiają się zwyrodnienie nerwu wzrokowego oraz zmiany w polu widzenia.
Najważniejsze czynniki ryzyka wystąpienia jaskry to: wiek powyżej 40 roku życia, jaskra w rodzinie, nadciśnienie tętnicze, migrenowe bóle głowy, znaczna nadwzroczność lub krótkowzroczność, choroby gałki ocznej, retinopatia cukrzycowa oraz długotrwałe leczenie kortykosteroidami.
Podstawowe badania diagnostyczne to: pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, ocena tarczy nerwu wzrokowego, badanie pola widzenia, gonioskopia oraz spektralna optyczna tomografia koherencyjna (SOCT) i skaningowa laserowa oftalmoskopia (HRT).
Leczenie zachowawcze, farmakologiczne polega na podawaniu kropli, których mechanizm działania polega na obniżeniu produkcji cieczy wodnistej lub zwiększeniu jej odpływu (parasympatykomimetyki, betablokery, inhibitory anhydrozy węglanowej, α2-mimetyki analogi prostaglandyn oraz prostamidy). Jest to najczęstszy sposób leczenia jaskry z otwartym kątem przesączania.
Leczenie zabiegowe obejmuje: laseroterapię (trabekuloplastyka, irydotomia) oraz leczenie operacyjne (trabekulektomia, irydektomia, skleroiridektomia, cyklodiatermia, cyklokriopexio, goniotomia, fotokoagulacja). Leczenie chirurgiczne jako metoda z wyboru, jest zalecane jest w jaskrze wrodzonej i jaskrze pierwotnej zamykającego się kąta z całkowitym lub niemal całkowitym zamknięciem kąta przesączania z nieopanowanym ciśnieniem wewnątrz gałki oka innymi metodami.