owrzodzenie kończyny dolnej

Owrzodzenie goleni zwykle występuje w zaawansowanym stadium niewydolności żylnej. Zdarzają się jednak owrzodzenia o innej przyczynie lub mieszanej etiologii.

Owrzodzenie żylne występuje typowo na przyśrodkowej powierzchni goleni, nad kostką przyśrodkową. Jest to miejsce, w którym znajduje się największa liczba tzw. perforatorów, czyli żył łączących układ żylny powierzchowny z głębokim. Niewydolność tych perforatorów sprawia, że nadciśnienie żylne, które jest głównym czynnikiem sprawczym objawów i powikłań niewydolności żylnej, największe działanie destrukcyjne ma skórę i tkanki podskórne ma właśnie w tym miejscu. Noga zagrożona owrzodzeniem wygląda dość typowo. Od połowy goleni w dół skóra staje się brązowa, przebarwiona, mało elastyczna, cienka. Jest to moment, który zagraża powikłaniem w postaci owrzodzenia. Mówimy wtedy często, że jest do zespół pozakrzepowy, choć nie do końca jest to słuszna nazwa, bo większość z tych chorych nie przebyło nigdy zakrzepicy, a zmiany skórne są spowodowane wieloletnią, "zwykłą", niewydolnością zylną. Dolna część goleni jest brązowa i szczupła, a górna grubsza, bez przebarwień - mówimy o objawie "odwróconej butelki szampana". Mogą też występować wszystkie inne objawy niewydolności żylnej: pajączki naczyniowe, żylaki, obrzęki (...). Ważnym elementem jest badanie tętna i zwrócenie uwagi na ewentualne objawy niedokrwienia kończyny. Wykrycie owrzodzenia o etiologii mieszanej ma ogromne implikacje terapeutyczne. Badnie usg doppler naczyniowe jest konieczne w celu potwierdzenia etiologii i oszacowania stopnia uszkodzenia układu żylnego. Należy zbadać wskaźnik kostka-ramię (konieczny do obiektywnego wykluczenia lub potwierdzenia przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych oraz do zaplanowania kompresjoterapii). Dobrze zebrany wywiad pomoże nam podejrzewać inne istotne choroby mogące mieć wpływ na etiologię i gojenie się owrzodzenia: cukrzyca, chorby z grupy reumatycznych, układowych, autoimmunologicznych, inne choroby wymagające sterydoterapii lub leczenia immunosupresyjnego. Podstawą leczenia owrzodzenia żylnego jest: oczyszczenie, zmiana opatrunków, stosowanie opatrunków specjalistycznych dobranych do typu owrzodzenia, elewacja kończyny w czasie spoczynku, poznanie profilu mikrobiologicznego, czasami antybiotykoterapia celowana, wtroby uciskowe / kompresjoterapia (podkolanówki, pończochy, rajstopy, bandaże specjalstyczme). Trzeba dodać, że gojenie się owrzodzenia żylnego jest procesem długotrwałym, wymagającym dużego zaangażowania ze strony chorego.